تکنیک تکرار در عمل یکی از مهمترین و پایهایترین روشهای توسعه مهارتهای حرفهای است به قول زیگ زیگلار، تکرار مادر یادگیری است و پدر حرفهای شدن که ما را به موفقیت میرساند.
تکرار در عمل ما را از مرحله مبتدی به مرحله کارآموز و به مرور به مراحل عمیقتر تخصص سوق میدهد. تکنیک تکرار در عمل به قدری حیاتی است که در مراحل بسیار پیشرفته تخصص نیز بایستیم همواره به عنوان یکی از تکنیکهای یادگیری به صورت مستمر به کار گرفته شود.
مایکل جردن یکی از بهترین بازیکنان بسکتبال است میگوید هیچ راهی برای حرفهای شدن نیست مگر اینکه هر روز من صدها بار تکنیکهای پایه پرتاب توپ، دریبل زدن و … تکرار میکنم
اما هر تکراری لزوماً منجر به یادگیری نمیشود. چند اصل مهم را در استفاده از این تکنیک بایستی مد نظر قرار دهیم:
یک مهارت مشخص را بایستی مد نظر قرار دهیم و روی آن تمرکز کنیم (مثلاً مهارت پارک دوبل در رانندگی یا مهارت نوشتن یک پاراگراف از یک مقاله علمی) . هر چه دقیقتر مهارت مورد نظر خود را انتخاب کنیم میتوانیم عمیقتر آن را یاد بگیریم.
شاخصهای ارزیابی کیفی مهارت مورد نظر خود را در نظر بگیریم مثلاً اینکه با چه دقت و فاصلهای پارک دوبل انجام دهیم یا در نوشتن یک پاراگراف به شفافیت، عمیق بودن و منطقی بودن آن توجه کنیم در غیر این صورت ممکن است مهارت را به شکلی نادرست فرا بگیریم و همین روش نادرست را در خودمان نهادینه کنیم.
یک الگوی مناسب را مورد توجه قرار دهیم. به عنوان مثال ببینیم که یک راننده، چگونه یک پارک دوبل خوب انجام میدهد نمونهای از نوشتههای علمی خوب به عنوان الگو مد نظر قرار دهیم.
یک بازه زمانی مناسب برای تکرار و تثبیت مهارت خود انتخاب کنیم. بسته به نوع مهارت این بازه زمانی میتواند از یک ماه تا چند سال باشد. به عنوان نمونه برای یک پارک دوبل شاید یک ماه تمرین کافی باشد اما برای ماهر شدن در پرتابهای از راه دور در بسکتبال شاید به چند سال تمرین مستمر نیاز باشد.
برنامهای منظم برای تکرار مهارت در این بازه زمانی تعریف کنیم و این تکرار را بدون استثناء و بر اساس برنامه تعیین شده دنبال کنیم. هر روز نیم ساعت پارک دوبل تمرین کنیم یا هر دو روز یکبار یک ساعت به نگارش علمی بپردازیم و سعی کنیم فاصله زمانی بین تکرار فعالیتها به شکلی انتخاب کنیم که از یک طرف خسته کننده نباشد از طرف دیگر اینقدر هم با فاصله نباشد که مهارتهای یادگرفته شده را فراموش کنیم.
توالی استراحت و تمرین: بعد از این که مهارت را تا حدی فرا گرفتیم، یک بازه کوتاه استراحت( مثلاً چند روز) قرار دهیم تا مهارت یاد گرفته شده کمی تثبیت شود و مجدداً برای رفتن به سطح عمیقتر از این تخصص مراحل بالا را تکرار کنیم.
برای گام نخست اولین تمرین را با هم شروع کنیم مهارت مورد نظر شما برای یادگیری در این ماه چیست؟
نویسنده: دکتر محمدحسین رضازاده مهریزی