مشاوره مدیریت استراتژیک یکی از رقابتی ترین و پرسودترین شغل‌ها برای فارغ التحصیلان مشاوره مدیریت است، اما اغلب درک اشتباهی از مشاوره استراتژی دارند. خوشبختانه، در این مقاله سعی کرده ایم که راهنمای ارائه دهیم تا به شما در درک آن کمک کند.
مشاوران مدیریت با مدیران شرکت شما در تماس هستند و پس از تجزیه و تحلیل شرکت، پیشنهاداتی ارائه می‌کنند که احتمال بیشتری که به رشد منجر شود. مشاوره مدیریت زمینه‌های کاری زیادی دارد که یکی از انها مشاوره مدیریت استراتژیک است. اکثر صاحبان مشاغل ایرانی اهمیت مشاوره را نادیده می‌گیرند اما با استخدام مشاوران مدیریت ارشد در ایران می‌توانید نرخ بهره وری خود را افزایش دهید.
در این مقاله با حوزه فعالیت و وظایف مشاوره مدیریت استراتژیک آشنا شده و اهمیتی که برای رشد کسب‌وکار شما دراد را بررسی خواهیم کرد.
مشاوره استراتژی چیست؟
مشاوره استراتژی فرآیند مشاوره شرکت‌ها در مورد تصمیمات مهم تجاری با ارائه مشاوره استراتژیک است. به طور کلی شامل تحقیق و تجزیه و تحلیل مسائل، شناسایی چالش‌ها و فرصت‌ها و ارائه توصیه می‌شود.
اگرچه شرکت‌ها ممکن است از مشاوره استراتژی برای تقریباً هر تصمیم یا فرآیند تجاری استفاده کنند اما هشت شاخه اصلی آن عبارتند از:
- تبدیل مدل کسب‌وکار (BMI)
- استراتژی شرکت
- استراتژی دیجیتال
- سیاست اقتصادی
- استراتژی عملکردی
- ادغام و اکتساب (M&A)
- استراتژی سازمان
- استراتژی و عملیات
در این دسته‌بندی‌ها، احتمالات پروژه‌های متعددی وجود دارد، از عملیات بازسازی و تعیین بهترین شیوه‌ها تا ایجاد آگاهی از برند و توسعه برنامه‌های ورود به بازار.
به عنوان مثال، یک شرکت به دنبال صرفه جویی در هزینه در یک بازار کوچک است، بنابراین تصمیم می‌گیرد یکی از کارخانه‌های تولیدی خود را تعطیل کند. آنها می‌خواهند بدانند که آیا این اقدام ارزشمند است، کدام یک از کارخانه‌هایشان باید تعطیل شود، چه میزان پول صرفه‌جویی خواهد شد، چقدر هزینه برای آنها خواهد داشت و چگونه باید زنجیره تامین خود را بازسازی کنند تا این کاهش تولید را مدیریت کنند؛ اینجاست که مشاوره مدیریت استراتژیک نیاز است.
انواع مدل های مدیریت استراتژیک
مدیریت استراتژیک نیازمند تعیین اهداف، تجزیه و تحلیل رقبا، بررسی ساختار داخلی سازمان، ارزیابی استراتژی های فعلی و تأیید اجرای استراتژی هاست. به این منظور مدل های مختلفی برای این نوع ازمدیریت ارائه شده است که برای آشنایی بیشتر با آن می‌توانید مقاله «مدل های مدیریت استراتژیک» را مطالعه کنید.
مقایسه مشاوره استراتژیک با مشاوره مدیریت
مشاوره استراتژی نوعی مشاوره مدیریت است که مشاوره استراتژیک بیشتر بر اهداف خاص و مشاوره مدیریت بر عملکرد کلی شرکت متمرکز است.
Alastair McKee، مدیر استراتژی کسب‌وکار جهانی و مدیر عملیات در Google و شریک توسعه محتوای Forage، توضیح می‌دهد: «بسیاری از مردم از این اصطلاحات به جای هم استفاده می‌کنند. اما مشاوره استراتژی زیرمجموعه‌ای از مشاوره مدیریت است که به طور خاص بر کمک به شرکت برای رفتن از نقطه A به B در یک موضوع خاص متمرکز است، نه اینکه به طور کلی به تمام فعالیت‌های کسب‌وکار نگاه کند.»
کسب‌وکارها زمانی که به دنبال تغییرات جهت دار در مقیاس بزرگ هستند که اغلب به شدت بر درآمد متمرکز هستند، اقدام به استخدام مشاوران استراتژی می‌کنند. این تغییرات معمولاً در بالادست از مدیرعامل شروع می‌شود و یک جهت تعیین کننده برای آینده ارائه می‌دهد. سوالات مرتبط با مشاوره استراتژیک عبارتند از:
- چی کار باید بکنیم؟
- چرا باید این کار را انجام دهیم؟
با مشاوره مدیریت، کار بیشتر در مورد استراتژی داخلی است. مشاوره مدیریت اغلب بر روی اجرا متمرکز است و تغییرات زیادی در پایین دست سازمان رخ می‌دهد. سوالات مرتبط عبارتند از:
- چگونه و چه زمانی باید آن را انجام دهیم؟
- چه کسی قرار است آن را انجام دهد؟
به عنوان مثال، شرکتی که با چندین مشکل در سراسر سازمان مواجه است، ممکن است به طور کلی به دنبال خدمات مشاوره مدیریتی برای کمک به شناسایی و اصلاح مشکلات شرکت باشد. از سوی دیگر، یک مشاوره مدیریت استراتژیک با ارائه استراتژی‌های هدفمند به مسائل مدیریتی خاص می‌پردازد.
اگر در مورد مشاوره مدیریت اطلاعاتی ندارید، مقاله «مشاوره مدیریت چیست» را مطالعه کنید.
مشاوره مدیریت استراتژیک چه کاری انجام می‌دهد؟
در اینجا چند نمونه خاص از اهداف استراتژیک که مشاوران به مشتریان و سازمانهای تجاری ارائه می‌دهند، آورده شده است:
- متنوع کردن منابع درآمدی
- توسعه و یا راه‌اندازی محصولات و خدمات جدید
- کمک به افزایش سهم بازار یا تبدیل شدن به یک رهبر بازار
- کاهش فرسایش کارکنان
- افزایش مشارکت کارکنان
- آموزش رهبر شرکت برای افزایش توانایی مدیریت و تصمیم‌گیری
- کمک به دستیابی به شرکای تجاری و همکاران جدید
- بازسازی کارکرد یا نیروی کار سازمانی
- حمایت از طراحی مجدد بودجه برای کاهش هزینه‌ها
- ارائه راهکارهایی برای نحوه افزایش کارایی در تولید یا تهیه محصولات
- شناسایی فرصت‌ها و پتانسیل‌های تجاری جدید
- جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان فعلی
- بهینه‌سازی فرآیندهای کسب و کار برای به حداکثر رسیدن خروجی
- حمایت در ایجاد فرهنگ رشد، یادگیری و بهره‌وری شرکت
- حل چالش های نیروی کار مانند بهره‌وری و همکاری
چرا سازمان‌ها از مشاوران استراتژی استفاده می‌کنند؟
سوال واضحی که به ذهن خطور می‌کند این است که «چرا سازمان‌ها خودشان به این مسائل رسیدگی نمی کنند؟»
مشاوران عموماً در مورد تصمیمات مهمی که برای آینده شرکت حیاتی هستند وارد می‌شوند تا مطمئن شوند که تمامی زوایا را درنظر گرفته‌اند. آنها می‌توانند کاملاً خود را وقف سوالات پیش رو می‌کنند، در حالی که مدیران به دلیل آنکه معمولاً مشغول اداره شرکت هستند، فرصت رسیدگی به آن را ندارند. مشاوران همچنین در یک صنعت یا موضوع خاص، مانند موقعیت یابی یا بازسازی در بازار، تخصص زیادی دارند.
همچنین مواردی وجود دارد که مشاوران می‌توانند به عنوان فردی بی طرف با دو شرکت طرف معامله صحبت کنند. چراکه قبل از قعطی شدن معامله، به اشتراک گذاری اطلاعات بین دو شرکت غیرقانونی است. مشاوران می‌توانند به طور مستقل عمل کنند و اطلاعاتی را از هر دو طرف به دست آورند تا استراتژی آماده برای لحظه امضای آخرین سند داشته باشند.
برتری مشاوره استراتژی خارج از سازمان نسبت به راه حل های داخلی
در اینجا چند دلیل وجود دارد که چرا جستجوی مشاوره مدیریت استراتژیک خارج از سازمان برای کسب‌وکارها مفیدتر از جستجوی راه حل های داخلی است:
- اطمینان از افزایش عینیت در تصمیم‌گیری
- اضافه‌کردن خلاقیت به راه‌حل‌ها
- تعیین اولویت استراتژیک کسب‌وکار بر اساس عوامل خارجی کسب‌وکار
- دسترسی به بهترین رویکردهای صنعت
- ایجاد مسئولیت در برابر اهداف و چالش های قابل اندازه‌گیری
- استفاده از طیف وسیعی از کارشناسان در چالش کسب‌وکار
- داشتن یک تیم اختصاصی که روی حل مسئله کار می‌کند
- طراحی و تقویت اهداف و مدل های مالی شرکت
برای آنکه بتوان مشاور مدیرتی استراتژیک شد به چه مهارت‌هایی نیاز دارم؟
علاوه بر دانش خاص صنعت، چند مهارت کلی وجود دارد که برای یک حرفه در مشاوره استراتژی ضروری است.
- مهارت‌های تحلیلی: توانایی جمع آوری و تجزیه و تحلیل حجم زیادی از داده ها، ارزیابی مشکلات و ساختار راه حل‌ها و ارائه اطلاعات در سطوح مختلف. این مهارت‌ها در مصاحبه که تقریباً در همه برنامه‌های مشاوره انجام می‌شود، ارزیابی می‌شوند.
- مهارت‌های مردمی: مشاوره یک صنعت متمرکز بر مشتری است و زمان زیادی صرف پرداختن به مدیریت می‌شود تا مسائلی را که با آن مواجه هستند بهتر درک کنید. شما باید بتوانید روابط ایجاد کنید و در صورت لزوم توانایی متقاعد کردن داشته باشید.
- مدیریت زمان: مشاوران استراتژی معمولا در بازه زمانی محدود باید کار کنند و از دست دادن زمان به معنای شکست است.
- انعطاف پذیری: حتی زمانی که متخصص باشید، چیزهای بیشتری برای یادگیری وجود خواهد داشت. شما باید همیشه از عملکرد خود آگاه باشید و راه‌هایی برای بهبود آن پیدا کنید.
شرکت‌های مشاوره مدیریت استراتژیک در ایران و جهان
در حالی که بسیاری از شرکت‌های مشاوره مدیریت، مشاوره استراتژیک را در خدمات خود لحاظ می‌کنند، شرکت‌هایی وجود دارند که منحصراً این خدمات را ارائه می‌دهند. سه بزرگترین و معتبرترین شرکت‌های مشاوره استراتژی بین المللی عبارتند از:
- McKinsey & Company
- گروه مشاوره بوستون (BCG)
- Bain & Company
چهار شرکت بزرگ زیر خدمات حرفه‌ای در درجه اول خدمات حسابداری و مشاوره ارائه می‌دهند و بر اجرا تمرکز می‌کنند، اما مشاوره استراتژی را نیز ارائه می‌دهند:
- Deloitte
- Ernst & Young (EY)
- KPMG
- PwC
در ایران نیز مشاوران و شرکت‌های بزرگی در حوزه مدیریت فعالیت‌های موفقی داشته‌اند. مقاله « شرکت‌های مشاوره مدیریت در ایران» را برای آشنایی با این سازمان‌ها مطالعه کنید.
آینده‌ی بازار مشاوره مدیریت استراتژیک در ایران
بیش از 700000 شرکت مشاوره وجود دارد که تقریباً در تمام جنبه‌های تجارت در سراسر جهان خدمات ارائه می‌دهند. مشاوره مدیریت یک تجارت در حال رشد در سطح جهانی است. صاحبان مشاغل جدید شروع به درک اهمیت مشاوره استراتژیک و مزایای آن برای هدف شرکت خود کرده‌اند.اندازه بازار صنعت مشاوره مدیریت استراتژیک در ایالات متحده آمریکا به طور متوسط 1.4٪ در سال رشد کرده است.
در ایران نیز در گذشته، خدمات مشاوره نادیده گرفته می‌شد اما با افزایش شرکت‌های مشاور و شایستگی بالایی که از خود نشان دادند. به طوری که می‌توان گفت آینده مشاوره مدیریت و مشاوره مدیریت استراتژیک در ایران روشن است چراکه متوجه اهمیت آن برای رشد کسب‌وکار شده‌اند.
اگر به دنبال خدمات مشاوره مدیریت در ایران هستید، می‌توانید با تجربه مجموعه مشاوره خاص باش به عنوان یکی از بهترین شرکت‌های مشاوره مدیریت در ایران همکاری کنید.
سوالات متداول
نقش مشاوره استراتژی چیست؟
مشاوران استراتژی به سازمان‌ها در تصمیم‌گیری‌های سطح بالا به شیوه‌ای بی طرفانه، با استفاده از دانش عمیقی که از صنعت دارند موجب رسیدن به بهترین نتایج می‌شود. در واقع، نوعی مشاوره مدیریت است که به طور کلی به معنای مشاوره در بالاترین سطح یک شرکت متمرکز است.
KPI برای مشاوره مدیریت استراتژیک چیست؟
KPI در مشاوره مخفف کلید عملکرد شاخص یا معیارهای قابل سنجش برای نحوه‌اندازه گیری عملکرد مشاوران در یک دوره زمانی است. KPIهای مشاوره برتر بین اولویت‌های تغییر پروژه‌ها، افراد و درآمد در یک سازمان خدماتی تعادل ایجاد می‌کنند که در نهایت منجر به یک استراتژی رشد برای مشاوره می‌شود.
